Deterjan petrol türevlerinden elde edilen toz, sıvı ve krem formlarında bulunan amacı bir eşyayı ve bir ürünü temizlemek ve arıtmak olan kimyasal bir maddedir. Deterjanın işlevi kirleri sökmek olduğundan sabun ile karıştırılmaması gerekir. Deterjan suyun üzerinde yer alan gerilimi absorbe ederek kirlere nüfus eder ve kolayca köpürebilen bir yapıya sahiptir.
Deterjanın çıkış tarihine bakarsak 1950’li yıllarda toz deterjan, sıvı çamaşır deterjanı, sıvı elde bulaşık deterjanı, yumuşatıcı ve ağartıcıların ortaya çıktığını görürüz.1960’lı yıllarda ise kir ve leke çıkarıcı,1970’li yıllarda sıvı formda el sabunu,1980’li yıllarda soğuk suda çözünen deterjanlar ve 1990’lı yılların da başından itibaren diğer ultra lüks toz ve sıvı formda deterjanlar ortaya çıkmıştır.
Deterjanın içeriğinde yer alan kimyasal madde ve çözeltilere bakılırsa ağartıcılar, korozyon önleyiciler, köpük ayarlayıcılar, dolgu maddeleri, dezenfektanlar, parfüm, ovucular, enzimler ve bunun gibi daha birçok kimyasal maddenin var olduğunu görürüz. Bu maddeler ile üretilen deterjanlar aslına bakılırsa sağlığı son derece tehdit etmektedir. Çünkü çamaşır deterjanı otomatik çamaşır makinesinde ne kadar çözünüyor görünse de kıyafetler üzerinde görünmez kalıntılar bırakmaktadır. İçeriği güçlü maddeler ile bezenmiş deterjan artıkları bir şekilde deri yoluyla kana karışabilmekte ve ciddi tehlikeli hastalıklara sebep olmaktadır.
Günümüzde ortaya çıkan sadece doğal maddelerden yapılmış deterjanlar da piyasada marketlerde ve kozmetik satan bazı dükkânlarda karşımıza çıkmaktadır. Deterjan ambalajında doğal deterjan sertifikası bulunduğuna dair ibareler yer almaktadır. Doğal deterjan sertifikası olan bu ürünler insan sağlığına ve çevreye dost maddelerle oluşturulmuştur.
Doğal deterjanların içeriği genelde bitkisel bazlı olup herhangi köpürücü ve ağartıcı madde içermemektedir. Piyasada birçok ad ile tanıtılan bu deterjanlar çevre koruma örgütleri, çevre ve sivil toplum kuruluşları ve çevreye duyarlı birçok kuruluş tarafından desteklenmektedir. Özellikle günümüzün bilinçli anneleri yeni doğan bebekleri için doğal deterjan sertifikasına sahip ürünleri tercih etmekte ve içeriğinde herhangi kimyasal madde bulunan deterjanları tercih etmemektedir. Yalnız şöyle bir durum söz konusudur. Doğal deterjan fiyatları oldukça pahalı olup her tüketicinin satın alabileceği satış rakamlarında değildir. Özellikle bazı yerler doğallığına dem vurup normalin çok fazla üzerinde fiyatlarla bu ürünleri satışa sunmaktadır. Halkın sağlığı söz konusu olduğundan doğal deterjan fiyatlarının bu denli yüksek olmasına ilişkin farklı ve gerekli tedbirlerin alınması elzemdir.
Doğal Deterjan Sertifikaları Nelerdir?
1)Ecomark Eko Etiketi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının onay ve yetkileri ile verilen Ecomark doğal deterjanların artmasını ve çevrenin korunmasını desteklemek için verilen çeşitli standartlara tabi tutulan bir belgedir. Ecomark standardı kapsamı genel temizlik ürünlerini, bulaşık makinesi deterjanı, çamaşır makinesi deterjanı, bulaşık deterjanı, sabun, şampuan ve saç kremlerini kapsamaktadır.
2)Ecogarantie Sertifikası
Ecogarantie, dünya üzerinde organik ürünler için kurulmuş mesleki bir birliktir. Ecogarantie, çevreye duyarlı olarak dünyanın ekolojik dengesini gözeten ve onu bozmadan üretim yapan kozmetik ve temizlik malzemesi firmalarının ürettiği ürünleri denetleyerek ve kontrol ederek sağlığa, çevreye ve doğaya uyumlu olup olmadığını inceler. Ecogarantie, doğal temizlik sertifikası vermeden önce kendi bünyesi de dahil olmak üzere çeşitli çevre örgütleri, üretici, tüketici ve derneklerle bir araya geliyor. Belge verilecek firmanın ürün numunelerini bahsi geçen kişiler ve kuruluşlar ile birlikte denetleyerek belge verilip verilmeyeceğine karar veriyor. Buna ek olarak üretim sürecinde çevreye negatif olarak etki eden herhangi bir kimyasal hammaddeye rastlanırsa doğal deterjan sertifikası kesinlikle verilmiyor. Bu ciddi kısıtlamaları ile ecogarantie, sadece çevreye ve ekolojik yaşam döngüsünü sahip çıkan ve bunu bozmadan hareket eden firmaya bu belgeyi vererek tüketici gözünde doğal, saf, organik imajı çiziyor.
