Gıdalar için doğal ürün standardı 9 maddeden meydana gelen ve telif haklarına sahip olan bir standart olarak açıklanabilir.
Doğal ürün standart içeriğini şu şekilde açıklayabiliriz:
1)Uygulama Kapsamı
Bir şeyin doğal ürünleri o dahili şeyden ayrılıncaya kadar onu tamamlayan bir parçasıdır. Örneğin, bir ağacın dalında olan elma koparılıncaya kadar olan süreç o ağcın bütünleyici bir parçası olmakta fakat elma ağaçtan koparılınca bu özelliğini kaybetmektedir. Bir şeyin sahibi aynı zamanda o şeye ait her şeyin de sahibi olur.
2)Atıf Yapılan Standartlar ve Düzenlemeler
Doğal Ürün ve Doğal Üretim Standardı ürünlerin doğal hali bozulmaya uğramadan kendi orijinalliği ve doğallığını bozmayan üretim süreci ile tüketiciye sunulur. Tüketicilerin beklentilerini karşılamak adına tüketiciye ayırt edici bir etiketle güvenilir bir şekilde gönderilmektedir. Doğal ürün ibaresinin kullanım şartlarına uygunluğu yetkili kuruluşlarca onaylanan standart prosedürlere tabidir. Tüketiciyi yanıltacak katkılı, boyalı, sentetik bileşenli vb. içerikleri önlemek adına doğal ürün standartları oluşturulmuştur.
3)Terimler ve Tanımlar
İşlenmiş gıda ürünlerinde doğal ürün yazılması yasaklanmıştır. Bu tarz raf ömrü uzun olan ürünlerde doğal gıda tanımının yapılması tüketiciyi yanılttığı için yetkili kuruluşlar tarafından doğal ürün ifadesinin kullanımı bilinçsizce yapılamayacaktır.
Gerçekten doğal ürün standardına uygun ürünlerde yazılan terimlerin içerisinde ayırt edici olan terimlerin belirtilmesi gereklidir. Örneğin, hakiki, yüzde yüz ifadeleri kullanılıyorsa hangi özellikleri yüzünden kullanıldığının belirtilmesi şarttır.
4)Yönetim ve Yönetim Sistemi
Doğal ürün yönetimleri Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yönetim ve denetimleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Aynı zamanda TS EN ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi aracılığıyla da doğal ürünler kalite ve denetim altındadır.
5)Doğallık Gereksinimleri
Doğal ürünün doğal olduğuna karar vermede birçok kriter esas alınmaktadır. Doğal ürünün üretim sürecinde herhangi bir katkı maddesi, GDO, boyalı ve sentetik madde kullanılırsa doğallık belgesi verilemez. Bunun yansıra içme suyu haricinde herhangi bir su kullanılmaması ve ayrıca paketleme esnasında gaz kullanılmaması gerekmektedir. Paketleme metodu ve paketleme materyallerinin de standartlara uygun olması doğallık gereksinimleri kapsamı dahilindedir.
6)Dışarıdan Tedarik Yönetimi
Dışarıdan tedarik yönetimi, bir ürünü bütün var olan bileşenleri ile ortaya çıkarmak için gerekli olan süreçte gerekli yerlere ulaşıncaya kadar gerçekleştirilen tüm evrelerdir.
6.1 Genel
6.2 Kontrolün Tipi ve Boyutu
Doğal ürün için dışardan tedarik kontrolünün yönetmeliğe uygun olarak gerçekleştirilmesi gereklidir. Dışarıdan tedarik kontrolünde düzenli kayıt tutularak defter kaydı yapılır daha sonra sonuçlar rapor edilir. Şayet ihtiyaç olursa ürünün doğal olup olmadığını gözlemlemek için analiz yapılması istenebilir. Bakanlık tarafından yetki verilmiş gerçek kişi bu kontrol ve denetimleri yönetmek üzere yetkilendirilmiş kişidir.
7)İmalat
Doğal ürün imalat sürecinde mevsiminde tedarik edilmiş ürünler geleneksel yöntemlerle imal edilmesi gerekir. İmalatı yapılan ürünlerin doğal ürünün yapısını ve şeklini bozmayacak şekilde muhafaza edilmesi gerekmektedir. İmalat aşamasında doğal ürün yönetmeliğine uygun olarak hazırlanmış ürünler doğal ürün sert ikası ile derecelendirilip gönderilmeye hazır halde bulunmalıdır.
7.1 İmalat ve Kalite Kontrol
7.2 Tasarım
7.3 Kalibrasyon
7.4 Ambalajlama
7.5 Depolama
7.6 Raf Ömrü
8)Etiketleme
Türkiye’de Organik Tarımın Esasları ve Uygulamasına İlişkin Yönetmelikte yer alan mevzuata göre doğal ürün etiketleme aşamasında üretimden başlayıp doğal ürün oluşmasına katkı sağlayan her türlü sürece kadar doğru ve kurallara uygun bir şekilde tanımının yapılması gerekiyor. Doğal ürünün hammaddesi, yetiştirildiği ortam, kullanılan yöntem ve metodlar, içeriği, ayırt edici özelliği, yapay ve sentetik katkı maddesi içermediğine ilişkin bilgilerin etiketleme aşamasında uygulanması gerekiyor.
8.1 Genel
8.2 Doğal Sertifikasyon Altında Ürünler
9)Sertifikasyon, Kontrol ve Muayene
Doğal ürün tanımı yapılabilmesi için belirtilen ürünün doğal olduğuna dair yetkili kuruluşlarca yetki verilmiş ECOmark sertifikasına sahip olması çevreye duyarlı koşullarda yetiştirildiğine dair sertifikası bulunması gerekiyor.
