Tüm dünyada organik ürünlere ilgi giderek artmaktadır. İlaç ve yapay gübreyle elde edilen ürünler çevreyi kirletmekte, insan ve toplum sağlığına ciddi zararlar vermektedir. Organik tarım, doğal hayatın dengesini korumayı amaçlayan; su-hava gibi yaşamsal kaynakların dengesini korumayı amaçlayan tarım uygulamasıdır. Organik üretim, tohum, gübre, ilaç vb. çiftçilikte kullanılan girdilerin, doğal çevreyi tehdit eden etkilerden uzaklaşması taahhüt edilmektedir. Organik tarımda, tohumdan tüketiciye ulaşıncaya kadar tüm aşamalar (yetiştiricilik, işleme, paketleme vb.) denetlenmelidir. Bu denetleme Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından veya yetki verdiği özel kuruluşlar tarafından yapılmaktadır. Bir ürün organikse, ambalajının üzerinde organik olduğunu belirten işaret bulunmaktadır.
Organik sertifikalar sebze- meyve gruplarına, atıştırmalık gruplara, temizlik gruplarına verilmektedir. Sebze- meyve grubunda ve atıştırmalık grubunda bir ürünün organik sertifikalı olabilmesi için, bazı kurallara göre üretilmiş ve bazı şartları taşıması gereklidir. Belirlenen kurallar şunlardır: Tarla ’da kimyasal gübre kullanılmaması gerekir; kimyasal herhangi bir ilaçla bitkinin ilaçlanmaması gerekir. Bu şartı sağlayıp, sağlamadığını kontrol için, toprak analizi yapılarak toprağın içeriğinde kalıntı madde olup olmadığı kontrol edilmektedir. Organiğin en önemli unsuru topraktır. Toprağın biyodinamik yapısını, solucanı, mikroorganizması canlı tutulmalıdır. Onun verimi ve döngüsü yaşatılmalıdır.
Organik tarımda fenni gübrenin kullanılması yasaktır. Fenni gübre toprağı yozlaştırıyor, verimini öldürüyor. Toprağa gübre atmak istiyorsanız, organik sertifikalı gübre alabilir, ya da kendiniz kompost yapabilirsiniz. Kompost denilen madde, bitki atıklarının toplanarak belirli bir süre güneş görmeyen alanlarda bekletilmesiyle oluşturulmaktadır. Kompost içerisine yumurta kabukları, hayvansal atıklar asla atılmaz. Çiftçi, organik ürün yetiştiriciliği konusunda eğitime tabi tutulur. Organik ürün yetiştirmek isteyen çiftçilere, İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Organik Ürün ve İyi Tarım Uygulamaları konulu eğitimler verilir. Bunun yanı sıra organik tarım ürün kontrolörleri de yapacakları iş için eğitim almaktadırlar. Organik ürün kontrolörü olmak isteyen bir adayda, veteriner hekim, gıda mühendisi, su ürünleri mühendisi veya ziraat mühendisi olma şartı aranmaktadır.
Alınacak eğitimde şu konulara yer verilmektedir: Organik tarım uygulamalarına giriş, organik tarımla ilgili ülke ve uluslararası mevzuat, bitki koruma, organik tarım metodu ile bitkisel üretim, gübreler ve gübreleme teknikleri, ürünlerin hasadı sonrasında yapılacak işlemler ve paketlenmesi, çevre- tarım risklerinin analiz edilmesi, gıda güvenliği ve gıda hijyeni, denetim teknikleri konularıdır.
Doğadan toplama ürünler organik sertifikası alabiliyor mu?
Doğadan, kırlardan, ormanlardan toplanan ve buralarda kendiliğinden yetişen bitkiler (ya da çiçek, kök gibi kısımlarının) toplanarak ve organik ürün statüsünde değerlendirilerek pazarlanabiliyor. Ancak bu ürünlerin yetiştiği alana, toplama işleminden 3 yıl öncesine kadar sentetik kimyasal gübre ve ilaç uygulanmamış olması gerekiyor. Bu durum yapılan laboratuvar testleri ile kanıtlanıyor. Bu ürünlerin toplandığı alanlarda, son 2 yıl içerisinde yangın yaşanmamış olması diğer bir şarttır. Tohumun denetlenmesi; tohumun geleneksel tohum, organik sertifikalı tohum, bunlar yoksa standart/ hibrit tohum olması gerekir. GDO’lu tohum asla kullanılmamalıdır. Fidelerin de organik sertifikalı olmalı lazım. Doğal böcek ilacı yapılması; hepimizin bildiği bitkisel karışımlardan elde edilebilir.
Siz kendiniz bile hazırlayabilirsiniz veya satın alabilirsiniz. Salyangoz, beyaz sinek, kırmızı örümcekler, sümüklü böcekler için birebirdir. Örnek olarak doğal bir tarif vermek gerekirse; 1 litre suda 500 gram çalı minesi kaynatılarak süzülür; bu karışım bitkiye püskürtüldüğünde genelde tüm emicilere karşı etkili bir silahtır. Organik ürünün sertifika alabilmesi için; yukarıdaki belirttiğimiz detaylar sorgulanarak, denetlemesi yapılır. Organik ürün sertifikalandırması yapıldığında, periyodik aralıklarla ürünler denetime tabi tutulur.
